Бұрынғы Кеңес Одағы елдерімен қатар, Қазақстан үшін де саяси-қуғын сүргін жылдарында жазықсыз жапа шеккен мыңдаған адамдардың өмірі халықтың мәңгілік есінде қалады. «Халық жауларын» анықтау қатаң саясатының нәтижесінде миллиондаған адамдардың тағдыры қиылып, балалар ата-анасынан айырылды. Көптеген халықтар өзінің шыққан тегіне, әлеуметтік, ұлттық, діни және басқа да белгілеріне қарай репрессияның зардабына ұшырады.
   Қазақстан аумағы кеңес азаматтарын жаппай депортациялау орны болды. Корейлер, немістер, поляктар, гректер, түріктер, шешендер, татарлар, қалмықтар және басқа да этностарды күштеп көшіру жүргізілді. 1931 жылы  Қарағанды еңбекпен түзеу лагері – Карлаг және Отанына опасыздық жасағандардың жұбайларына арналған  Ақмола еңбекпен түзеу лагері – АЛЖИР құрылды. Онда репрессияға ұшырағандардың жарлары, аналары мен қарындастары жазасын өтеді.
   1993 жылғы 14 сәуірдегі «Жаппай саяси-қуғын-сүргін құрбандарын ақтау туралы»  Заңы Тәуелсіз  Қазақстанда ең  алғашқы  қабылданған заңдардың бірі  болды.

   ҚР Президенті Н.Назарбаевтың Жарлығымен 1997 жылдан бастап Саяси қуғын-сүргін құрбандарын еске алу күні 31 мамырда аталып өтіледі. Бұл күні жаппай саяси қуғын-сүргін жылдарында қаза тапқандар мен құрбандарын еске алуға арналған іс шаралар өтеді: репрессияға ұшырағандардың ескерткіштеріне гүл қойып тағзым ету, сурет көрмелері, кинотеатрларда деректі фильмдер көрсету, оқу орындарында «еске алу сабақтарын» өткізу және т.б.